KIZILELMA "HEDEF TURAN" AMA NASIL? (X)

25 Ekim 2022

---

ÇELYABİNSK  OBLASTI

                                                      TOP. NÜFUS                        TÜRK NÜFUS                   KM’2

Çelyabinsk Oblast

1.156.471

390.000

87.900

      Devam edecek olan bu yazı serisinde çoğunluğun bildiğine inandığım, Rusya’daki bazı etnik grupların ne kadar olduğunu yine de hatırlatmak istiyorum.

      115.900.000 Rus, 6.100.000 Tatar, 2.900.000 Ukraynalı, 1.360.000 Çeçen, 1.130.000 Ermeni, 444.000 Yakut,  300.000 Karaçay ve Balkar, 843.000 Mordvin, 808.000 Beyaz Rus, 622.000 Azeri, 515.000 Oset, 172.000 Moldovalı, 96.000 Ahıskalı, 637.000 Udmurt, 604.000 Cirmiş, 233.000 Komi, 125.000 Komi-Permyak, 93.000 Karelyalı, 445.000 Buryat, 174.000 Kalmuk, 413.000 Nenets, 355.000 Evenk, 16.000 Çukçe, 29.000 Hantı, 11.400 Mansi, 230.000 Yahudi, 597.000 Alman, 1.637.000 Çuvaş, 1.637.000 Başkurt, 422.000 Kumuk, 314.000 Tuva, 90.000 Nogay, 76.000 Hakas, 67.000 Altay, 7.000 Dolgan, 814.000 Avar, 580.000 Kabardey, 510.000 Dargi, 413.000 İnguş, 411.500 Lezgi, 198.000 Gürcü, 156.500 Lak, 131.800 Tabasaran, 140.500 Adige, 38.000 Abaza ( Rusya Dünya’da 182 Etnik grubun yaşadığı ülkedir) ([1] )

      Çelyabinsk Oblast Bölgesi sakinlerinin etnik kökenleri, nüfusları ve oranları;

      Rus; 2.829.899 % 83,8 – Tatar; 180.913 % 5,4 – Başkurt 162.513 % 4,8 – Ukraynalı; 50.081 % 1,5 – Kazak; 35.297 %1,0 Alman; 18.687 % o,6 – Belaruslular; 13.035 % 0,4 – Mordves; 12.147 % 0,4 – Ermeni; 9.311 % 0,3 – Nağaybak; 7.679 % 0,2 Tacik; 7.375 % 0,2 – Azeri; 7.213 % 0,2 – Çuvaş; 6.819 % 0,2 – Özbek; 6.446 % 0,2 – Çingene; 4.266 % 0,1 Yahudi; 3.358 % 0,1 – Kocalar; 2.826 % 0,1 – Udmurt; 2.421 % 0,1 -  Moldovalı; 1.618 % 0,1 – Gürcü; 1.417 % 0,1 – Kırgız; 1.410 % 0,1 – Leh; 1.185 % 0,1 – Diğer; 11.157 % 0,3 – Belirtilmeyen; 99.144 % 3,0 (Bu oranlar 2010 nüfus sayımından alınmıştır.)[2]

      Başka bir kaynakta ise; 2.965.568 Rus (%82,3) - 205.041 Tatar (%5,69) - 166.372 Başkurt (%4,62) - 76.994 Ukraynalı (%2,14) - 36.219 Kazak (%1) - 28.457 Alman (%0,79) - 20.355 Beyaz Rus (%0,56)-18.055 Mordvin (%0,5) - 9.483 Çuvaş (%0,26) - 8.601 Ermeni (%0,24) -  7.379 Azeri (%0,2) - 5.125 Tacik (%0,14) -  4.930 Yahudi (%0,14) - 3.486 Mari (%0,1) - 3.057 Özbek (%0,08) olarak verilmiştir.

      Çelyabinsk bölgesinde tarih; Paleolitik çağda insanların Güney Urallara yerleşmesiyle başlar. Ural Nehri üzerindeki Bogdanovka bölgesi (Kızılsky bölgesi), bura topraklarında bulunan en eski arkeolojik sitedir (yaklaşık 70 bin yıl). Duvar resimleriyle ünlü Ignatievka mağarasındaki (Katav-Ivanovsky bölgesi) Paleolitik tabakaların yaşı yaklaşık 15 bin yıldır. Taş Devri'ne ait çok sayıda arkeolojik alan, Tunç ve Demir Devri yerleşimleri vardır.

      13. yüzyılda, Güney Uralların toprakları Moğol İmparatorluğu'nun bir parçasıydı. Varna köyü yakınlarında günümüze kadar korunmuş olan Kesene mozolesi, geç Horde zamanının seçkin bir anıtıdır. Şu anda ki Çelyabinsk bölgesinde ilk Rus yerleşimleri 17. yüzyılın sonlarında ortaya çıkmıştır.

      İdari olarak bölgenin oluşumu 18. yüzyılda başladı. Peter'ın ülkenin üretici güçlerini geliştirmeyi ve sınırlarını genişletmeyi amaçlayan I politikasının sonucuydu. Bu, Orenburg seferinin faaliyetlerine yansıdı. Askeri ve ticari amaçlar için sefer, bir dizi kale kurdu, bunlardan biri Chelyabinsk kalesiydi (1736).][3]

      Şu anki oblastın topraklarında ilk şehirler; (Orenburg yönetiminde) kurulan kale ile 1781 de Çelyabinsk şehir statüsünü aldı. Kurulan Verkhneouralsk (1781), Troytsk (1784) İn (1919) ilçeleriyle Çelyabinsk hükümeti kuruldu. Ancak beş yıl sonra dört ilçede (Çelyabinsk, Troytsk, Verkhneouralsk ve bölündü Zlatous’un entegre olmasıyla Uralsk oblastı oldu. Bu feshedilerek, 1934 yılında Chelyabinsk Oblastı kuruldu. Mevcut sınırları 1943 yılından bu yana neredeyse hiç değişmeden kalmıştır: 1938 ile 1943 arasında 7 raion Sverdlovsk bölgesine transfer edildi ve 1943'te Kurgan bölgesini oluşturmak için 32 raiona ayrıldı. [4]

      Ural Dağları veya Urallar, Kazakistan steplerinden Kuzey Kutbu’na kadar uzanan 2,498 km uzunluğunda sıra dağlar oluşumudur. Vaygaç Adası ve Novaya Zemliya Adası sıradağların devamıdır. Ural Dağları, Avrupa ve Asya’yı birbirinden ayırmaktadır. En yüksek noktası Narodnaya Dağı’dır. Çelyabinsk, Ural Dağları’nın hemen doğusunda, Miass Nehri  üzerindeki Ural Dağlarına yakın olup, Moskova’nın 1919 km doğusunda yer alır.

       Başlıca şehirler Chelyabinsk (1.183.000), Magnitogorsk (417.000), Zlatoust (172.000), Miass (151.000) ve Kopeysk'tir (146.000). Chelyabinsk ve Miass, Trans-Sibirya demiryolundaki istasyonlardır.

      Chelyabinsk bölgesinin güneydoğu kısmı devlet sınırına sahiptir - Kazakistan sınırı. Bölgenin kuzeyden güneye uzunluğu - 490 km, batıdan doğuya - 400 km.dır.  Urzhumka istasyonundan çok uzak olmayan (Zlatoust'a 8 km), Uraltau Geçidi'nde taş bir sütun var. Bir tarafta “Avrupa”, diğer tarafta “Asya” yazıyor. Zlatoust, Katav-Ivanovsk, Satka şehirleri Avrupa'da, Chelyabinsk, Troitsk, Miass - Asya'da, Magnitogorsk - dünyanın her iki bölgesinde bulunmaktadır.

      Chelyabinsk bölgesi oldukça gelişmiş bir endüstriye sahiptir. Metalurji, makine yapımı, yakıt ve enerji, inşaat, tarımsal sanayi kompleksleri bölgenin endüstriyel gelişimini belirlemektedir. Yerel sanayinin yapısında demir-çelik sektörü öne çıkıyor (toplam çıktının yaklaşık yarısı).

      Magnitogorsk şehri, dünyanın en büyük ve en zengin demir cevheri yataklarından birinin ortasında yer almaktadır. Magnitogorsk Iron and Steel Works (MMK), dünyanın en büyük çelik fabrikalarından biridir. Miass'taki Makeyev Roket Tasarım Bürosu, Rus denizaltı filosu için stratejik balistik füzelerin önemli bir tedarikçisidir. [5]

      Türkiye’ye uzaklığı ise 3719 km. dir. [6]

      Çelyabinsk nüfusunun dini inanç yapısı 2012 yılında yapılan bir ankete göre; % 45 Hristiyan Rus Ortodoks, % 31 Ortodoks, % 5 Hristiyanlığın diğer kolları, % 7 Müslüman (Çoğunluğu Sünni), % 2 Müslüman (Diğer mezhepler), % 1,5 Diğer dinler (Slav neopaganizmi, Yahudilik, Hinduizm gb), % 14 Tanrı’ya inanmayanlar, % 29 Belirli bir dine mensup olmadan Tanrı’ya veya daha yüksek bir güce inandıklarını ifade edenlerdir. 

       Çelyabinsk Oblas bölgesinde 2010 nüfus sayımında hangi dili konuştuğunu belirtenler; 3.399.061 kişi Rusça %99,9 -  98.096 kişi Başkurtça % 2,9 - 81.486 kişi Tatarca % 2,4 - 44.413 kişi Almanca % 1,3 - 17.484 kişi Kazakça % 0,5 – 16.989 kişi Ukraynaca, 3.924 kişi Mordvece, 2.906 kişi de Belarusça konuştuklarını ifade etmişlerdir. [7]

      Yukarıda ifade edilmeyen Komice, Çeçence ve Çuvaşça dilleri de konuşulmaktadır. [8]

   Chelyabinsk’teki üniversitelerde pek çok sayıda Türk ve yabancı öğrenci öğretim görüyor. Chelyabinsk üniversiteleri eğitim bakımından Rusya’nın en iyi üniversitelerine sahiptir. Dünya sıralamasında olan  Chelyabinsk üniversiteleri: South Ural  Devlet Üniversitesi, Chelyabinsk Devlet Üniversitesi, Chelyabinsk Devlet Pedagoji Üniversitesi ve Magnitogorsk Devlet Üniversitesi dir.[9]

      Chelyabinsk kendi bölge ve iklim türüne sahiptir: pitoresk manzaralar, göller, ormanlar, mağaralar ve doğal kaynaklara sahiptir. Turizm ve bakımın temel esasıdır. Kışlar soğuk ve uzun, yazlar sıcaktır. Bölgenin kuzeybatı kısmı ormanlar ve dağlar, bozkırlar ve orman bozkırları vardır. Ormanlar yaklaşık %24'ünü kaplar. En yüksek noktası) Bolşoy Dağı (Büyük Nurgush'tur (1406.6 metre). Chelyabins oblastına “göller ülkesi” denir. 3.170 göl vardır. Bunlardan 98'i 5 km kareden fazla alana sahip, en büyük göl - Uvildy - 68 km kare kaplıyor. En pitoresk göller Turgoyak ve Uvildy'dir. benzer göletlerin benzer suları ve süptil göz kamaştırıcıları vardır. Bölge çok sayıda sağlık tesisi var. İlmen Devlet Tabiatı Koruma Alanı, tarihi ve arkeoloji müzesi “Arkaim”, “Tanagai” ve “Zyuratgul” milli parkları dahil olmak üzere 200'den fazla özel koruma alanı bulunmaktadır. Toplamda, en yüksek Avrupa standartlarını ve çok popüler olan “Abzagardak”, “Zavyalikha”, “Metallurg-Magnitogorsk”, “Solnechnaya Dolina” olmak üzere yaklaşık 20 kayak merkezi bulunmaktadır. [10]

 

 

Cem Cüneyd Canan