10 Şubat 2024
LİPETSK OBLASTI
TOPLAM NÜFUS TÜRK NÜFUS KM2
Lipetsk Oblastı 1.163.348 5.200 24.100
Lipetsk Oblastı, Batı Rusya’da, Orta Rusya Yaylası’nın inişli çıkışlı tepeleri ve doğuda alçak Oka-Don Ovası üzerinde yer almaktadır. Don ve V0ronej nehirleri oblastın merkezinden kuzeyden güneye geçer ve Oblast bu nehirlerin her iki kıyısında yer alır. Adını, bölgedeki ıhlamur ağaçlarının (Rusça lipa) bolluğundan ve yakındaki Lipetskoye Gölü’nden almıştır.
13. yüzyılda, 1284 yılında Tatarlar tarafından yıkılana kadar bölgede müstahkem bir yerleşim yeri olduğu bilinmektedir. Kasaba, 1703 yılında Çar Büyük Petro tarafından demir işleme merkezi olarak kuruldu. Rus devletinin güney sınırını Kırım Tatarlarının saldırılarına karşı korumak için müstahkem hale getirildi.
Rusya'nın Merkez Federal Bölgesi’nde bulunan oblast, Oblastın idarî merkezi de Lipetsk şehridir. Kuzeydoğusunda Ryazan, doğusunda Tamboy, güneyinde Voronel, güneybatısında Oryol ve kuzeybatısında Tula Oblastı ile komşudur. Moskova’nın 400 km güneydoğusunda, Kursk bozkırındaki demir madenlerinin yakınındadır.
1897'den ve 1934'ten kalma bir demir fabrikası, 1960'larda devasa demir ve çelik fabrikalarına dönüştürüldü. Kursk Manyetik Anomali demir cevheri ve Donets Havzası koklaşabilir taş kömürüne yakınlığı nedeniyle elverişli bir konuma sahip olan şehir, Orta Çernozem'in büyük sanayi bölgesinin merkezidir. Kentte kok yan ürünlerinden azotlu gübreler üretiliyor ve ayrıca mühendislik, kimya, çimento ve gıda endüstrileri de bulunuyor. Aynı zamanda Metalurji, makine ve gıda işleme odaklı önemli bir sanayi merkezidir.
19. yüzyılda Lipetsk, demir çelik üretimi için önemli bir merkez haline geldi ve şehrin nüfusu hızla arttı. Bu süre zarfında şehirde, Rusya’nın en büyüklerinden biri haline gelen Lipetsk Demir ve Çelik Fabrikası da dâhil olmak üzere bir dizi sanayi kuruluşu inşa edildi.
20. yüzyılın başlarında Lipetsk, makine ve teçhizat üretimi için bir merkez haline geldi ve şehrin ekonomisi büyümeye devam etti. 2. Dünya Savaşı sırasında Lipetsk, askeri teçhizat üretimi için önemli bir merkezdi ve savaş sırasında şehir ağır hasar gördü. Savaştan sonra şehir yeniden inşa edildi ve bir sanayi merkezi olarak gelişmeye devam etti.
Rusya’nın Çok Fonksiyonlu Kentleri; Moskova, S. Petersburg, Vladivostok, Kazan, Novosibirsk, Samara, Omsk, Çelyabinsk, Ufa, Habarovsk, İrkutsk, Perm, Ekaterinburg, Voronej, Krasnodar, Ryazan, Penza, Saratov, İjevsk, Volgograd, Perm ve Krasnoyarsk yanında Lipetsk da yer almaktadır.
Bugün Lipetsk, Rusya’da önemli bir sanayi, kültür ve eğitim merkezidir. Ayrıca tiyatrolar, müzeler ve parklar dâhil olmak üzere bir dizi kültürel ve eğlence tesisi geliştirmiştir.
Lipetsk Sanat Galerisi: Bu galeri, Ivan Shishkin ve Ivan Aivazovsky gibi ünlü Rus ressamların eserlerinin de dâhil olduğu, Rus ve Avrupa sanatının bir koleksiyonuna ev sahipliği yapmaktadır. Devlet Tarih ve Mimari Müzesi: 19. yüzyıldan kalma bir konakta yer alan bu müze, Lipetsk ve çevre bölgenin tarihini anlatmaktadır.
Lipetsk Hayvanat Bahçesi: Bu popüler cazibe merkezi, aslanlar, kaplanlar, ayılar ve maymunlar dâhil olmak üzere çok çeşitli hayvanlara ev sahipliği yapmaktadır. Central Park: Bu büyük park, yürüyüş yapmak ve dinlenmek için popüler bir yerdir ve bir çeşme ve Çar Büyük Peter’in bir anıtı da dâhil olmak üzere bir dizi ilginç simge yapıya sahiptir.
Kültür ve Dinlenme Parkı: Bu parkta yüzme havuzu, buz pateni pisti ve oyun alanı gibi birçok dinlenme tesisi bulunmaktadır. Lipetsk Bölge Yerel Kültür Müzesi: Bu müze, Lipetsk ve çevresindeki bölgenin tarihi ve kültürüne adanmıştır ve bölgenin geçmişiyle ilgili eserler ve sergilerden oluşan bir koleksiyona sahiptir.
Lipetsk Planetaryumu: Bu eğitim tesisi, evren ve uzay keşfi hakkında çeşitli etkileşimli sergiler ve gösteriler sunar. Lipetsk Eyalet Sirki: Bu sirk, aileler için popüler bir cazibe merkezidir ve çeşitli akrobatik ve hayvan gösterilerine sahiptir. Lipetsk Katedrali: Bu güzel katedral, şehrin önemli bir dini ve kültürel alanıdır ve bir dizi ilginç mimari ve sanatsal ayrıntıya sahiptir.
Yerel tarım, doğal meşe orman örtüsünün ve çimenlik bozkırların çoğunun sürülmesine ve bunun sonucunda da şiddetli oyuntu erozyonuna yol açmıştır. Tarım büyük bir kırsal nüfusu desteklemektedir ve yoğun bir şekilde gelişmiştir; çavdar, buğday, mısır, yulaf, şeker pancarı, patates, ayçiçeği ve kenevir yetiştirilirken hayvancılık daha az gelişmiştir. İdari merkez olan Lipetsk şehri dışında, yerel sanayinin çoğu tarım ürünlerini işlemektedir.
Lipetsk Oblastı şehirleri;
Lipetsk; Rusya Federasyonu’nun batı kesiminde Lipetsk Oblastı’nın merkezi olan şehirdir. Don Havzası, Voronej nehirlerinin her iki yakasında yer alır. Lipetsk Hava Üssü kentin kuzeyinde yer alır. Lipetsk, bir metalurji şehri olarak ünlendi. Şu anda Rusya'nın en büyük çelik tesislerinden biri olan NLMK'ya ev sahipliği yapıyor. Lipetsk'in dikkat çeken bir diğer unsuru da şifalı maden suyu kaynağıdır. Bugün Lipetsk, Rusya’da önemli bir sanayi, kültür ve eğitim merkezidir. Şehrin nüfusu 2021 yılı itibarı ile 496,403 dür.
Çaplıgin; Rusya’nın Lipetsk Oblastı’na bağlı Çaplıgin rayonunun merkezi olan şehirdir. Stanovaya Ryasa ve Yagodnaya Ryasa nehirlerinin kıyısında yer almaktadır. Yüzölçümü 11 km² olan şehrin nüfusu 2021 yılı itibarı ile 11,579 dır.
Dankov; Rusya’nın Lipetsk Oblastı’na bağlı Dankov rayonunun merkezi olan şehirdir. Şehir Don Nehri’nin kıyısında yer almaktadır. Yüzölçümü 7 km² olan şehrin nüfusu 2021 yılı itibarı ile 19.726 dir.
Gryazi; Lipetsk Oblastı’na bağlı Gryazi rayonunun merkezi olan şehirdir. Şehir Matıra Nehri’nin sol kıyısında yer almaktadır. Yüzölçümü 33 km² olan şehrin nüfusu 2021 yılı itibarı ile 43.908 dir.
Lebedyan; Rusya’nın Lipetsk Oblastı’na bağlı Lebedyan rayonunun merkezi olan şehirdir. Şehir Don Nehri’nin sol kıyısında yer almaktadır. Yüzölçümü 17.98 km² olan şehrin nüfusu 2021 yılı itibarı ile 20.049 dur. Lebedyan, Doğu Avrupa’nın en büyük meyve suyu üreticisi olan Lebedyansky’nin merkezine ev sahipliği yapmaktadır. Önemli bir edebiyat tarihine sahip küçük bir kasabadır. Romancılar, Andrei Bely ve Mikhail Bulgakov burada yaşarken, büyük Sovyet distopik bilim kurgu yazarı Yevgeny Zamyatin burada doğdu; kasaba ayrıca iki katedralle donatılmıştır
Usman; (Osman) Rusya’nın Lipetsk Oblastı’na bağlı Usman rayonunun merkezi olan şehirdir. Şehir, Usman Nehri’nin kıyısında yer almaktadır. Yüzölçümü 12.66 km² olan şehrin nüfusu 2021 yılı itibarı ile 19.662 dir.
Zadonsk; Rusya’nın Lipetsk Oblastı’na bağlı Zadonsk rayonunun merkezi olan şehirdir. Şehir, Don Nehri’nin sol kıyısında yer almaktadır. Don Nehri üzerinde, Zadonsky Bogoroditsky Manastırı'na, Aziz Tikhon'un mezarına ve yakındaki Başkalaşım Tikhonovskaya Manastırı'na ev sahipliği yapan Yüzölçümü 7 km² olan şehrin nüfusu 2021 yılı itibarı ile 9.887dir.
Yelets; Bölgenin ikinci şehri ve Kara Dünya bölgesinin en eski şehirlerinden biri, Sosna Nehri kıyısında, devasa Yükseliş Katedrali'nin hâkim olduğu çekici bir yerdir. Şehrin nüfusu 2021 yılı itibarı ile 99.875 dir.
İdari Birim Alanı (km2 ) Top. Nüf. Türk nüfusu Türk oranı (%)
Lipetsk Oblastı 24.100 1.213.499 7.108 0,6
Aynı zamanda birçok üniversite ve araştırma kurumuna ev sahipliği yapmaktadır
Lipetsk Devlet Teknik Üniversitesi, 1956 yılında Tula Mekanik Enstitüsü'nün akşam fakültesi olarak kuruldu. O zamanlar Lipetsk bölgesinin ilk ve tek teknik lisesiydi. Başlangıçta fakültenin iki uzmanlığı vardı: makine mühendisliği, metal kesme makineleri ve takım teknolojisi; makine ve döküm üretim teknolojisi. Daha sonra fakülte bazında matematik, fizik ve kimya yüksek bölümleri düzenlendi.
1973 yılında Lipetsk Politeknik Enstitüsü olarak faaliyete geçti. Bir öğretim laboratuvarı tabanının oluşturulması, öğretim sürecinin yöntemsel ve yazılımsal desteği konusunda çalışmalar yapılmaktadır. 1994 yılında enstitü devlet teknik üniversitesi statüsünü aldı. 2009 yılında R, ISO 9001-2008 devlet standardının gerekliliklerine göre eğitim faaliyetine uygun olarak bir kalite yönetim sistemi sertifikası almaya hak kazandı.
Şu anda Lipetsk Devlet Teknik Üniversitesi, uluslararası, tüm Rusya'yı kapsayan bölgesel yarışma ve konferansların organizatörü ve katılımcısı olarak faaliyet göstermektedir. Üniversitenin bilim adamları, başta bilgi teknolojileri olmak üzere çeşitli yönlerde bilimsel araştırmalar yürütmektedir. Üniversitenin faaliyetleri, ilerici eğitim yöntemlerinin kullanımına, önde gelen yerel üniversitelerin deneyimine, ileri bilim ve teknoloji başarılarına dayanmaktadır. Eğitim süreci çok çeşitli profesyonellerin eğitimine odaklanmıştır.
Yararlandığım Kaynaklar:
https://az-m-wikipedia org.translate.goog/wiki/Lipetsk_D%C3%B6vl%C9%99t_Texniki_Universiteti?_x_tr_sl=az&_x_tr_tl=tr&_x_tr_hl=tr&_x_tr_pto=sc
https://www.britannica.com/place/Lipetsk-Russia
https://tr.wikipedia.org/wiki/Lipetsk_Oblast%C4%B1
https://tr.wikipedia.org/wiki/Lipetsk
https://en.wikivoyage.org/wiki/Lipetsk_Oblast
https://www-citypopulation-de.translate.goog/en/russia/lipeck/?_x_tr_sl=en&_x_tr_tl=tr&_x_tr_hl=tr&_x_tr_pto=sc#google_vignette
https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/214462
https://www.eurostaryurtdisiegitim.net/lipetsk/
Cem Cüneyd Canan